Andreas van Agt 02 02 1931 - 05 02 2024

EEN VREEMD INCIDENT Maandag 18 april 1977. Mijn eerste ontmoeting met de heer Andries van Agt. Campagnetijd. Het kabinet Den Uyl was net gevallen. (Iets met grondpolitiek). Er kwamen dus nieuwe verkiezingen. Van Agt de beroerdste niet, liep met toenmalig wethouder Happel handjes te schudden in de Vlamingstraat. Een taartje was snel gekocht en geplant op de welgekapte schedel van de minister van justitie. In de wekelijkse dagboekaantekeningen van Van Agt in Vrij Nederland stond bij deze dag te lezen: "Het begin van de campagne, met een tocht door Den Haag, was een triomf. (...) Schooljongens kenden mij. Een enkele maal sprak iemand mij aan, maar steeds met onbenullige problemen, zodat een gesprek van mens tot mens helaas achterwege moest blijven. Een vreemd incident was toen iemand een taartje in mijn kapsel wierp. De leden van het campagnebureau trachtten nog de gestoorde te achterhalen. Volgens omstanders had hij geroepen 'leve Wiegel', maar de omstanders zagen er verdacht sjofel uit. Volgens de campagne-experts was het een succes, als ze gooien met iets nemen ze je serieus, en T. wist te melden dat de opiniecijfers van president Ford na een aanslag bijna acht punten stegen! De bruine hazelnootcake met de hand wat verwijderd. Ik had de groene breedtandkam bij me, maar als ik die had gebruikt had ik weer niet geweten waar ik de kam met de cake had moeten laten." Sportief of opportuun, want geen zin om bij een eventueel proces te moeten opdraven, hoe dan ook, Van Agt heeft geen aangifte gedaan. IN DE VOETSPOREN VAN VINKENOOG Mijn tweede ontmoeting met Van Agt verliep amicaler. We schrijven 24 november 2009. In het prachtige, historische Bethaniënklooster ontving hij de Cannabis Cultuurprijs uit handen van Edith Ringnalda, de weduwe van Simon Vinkenoog die een jaar eerder deze prijs kreeg uitgereikt. Het is een eerbetoon aan mensen die een uitzonderlijke bijdrage hebben geleverd aan de acceptatie van cannabis en hennep. Van Agt ontving de prijs voor zijn sleutelrol bij de totstandkoming van het gedoogbeleid voor cannabis in de jaren zeventig. Later, in het Hashmuseum van Ben Dronkers werd een collage onthuld over Dries van Agt en het gedoogbeleid. We maken even een reisje terug in de tijd. Naar 1 november 1975. Na de arrestatie van de huisdealer van het Paard (toen nog van Troje) organiseerde een klein groepje bezoekers de eerste Nationale demonstratie voor de legalisering van cannabis - Stoned Free. De petitie was snel geschreven. Minstens 100 gram wilden we legaal op zak kunnen hebben. Je weet maar nooit waar je terecht komt. Het affiche minstens even rap gezeefd. Dat we al aardig onderweg waren zie je aan de kwaliteit van het drukwerk. Ja en aan de tekst inderdaad. Want wie het woord 'hashdagdemonstratie' verzonnen heeft? Ik was het niet hoor. Echt heus waar niet. Zeker is dat er een verwarrende discussie aan vooraf ging. Wat moest het worden? Landelijk ja maar dan; Hashdemo? Hashdag? Een verlicht compromis het resultaat dat tenslotte, nadat de nevelen om ons hoofd enigszins waren opgetrokken, niet meer hersteld kon worden. EEN COMPROMIS OOK IN DE MINISTERRAAD. Stoned Free werd door diverse radioprogramma's ondersteund. Radio Tilt en Popdonder Plus van Koos Zwart (rip) het meest fanatiek. Koos ook met zijn programma Beursberichten (zoek maar op). Nu moet je weten dat Irene Vorrink de moeder was van Koos. En Irene was toevallig Minister van Volksgezondheid in het Kabinet Den Uyl. Kwam dat even mooi uit. Niet lang voor 1 november stonden er spruitjes op tafel bij moeder Vorrink. Lik mosterd erbij - heerlijk! Gezellig ook. Geanimeerde en bovenal interessante gesprekken over de vaderlandse politiek en natuurlijk de mogelijke legalisering van het heilige kruid. En dat we die 100 gram voorlopig wel konden vergeten, aldus Irene Vorrink. In de ministerraad had Dries verzucht dat hij een echte legalisering nooit kreeg uitgelegd aan met name de Fransen en de Duitsers. Maar ook die vermaledijde 100 gram zat hem dwars. Een ons was echt teveel van het goede, althans op dit moment in het Europese politieke klimaat. Slim als hij is kwam mij met een briljante vondst. Dertig gram moest het worden. In het Engels klonk dat bijna hetzelfde...one ounce! En zo kwam die 30 gram in de latere Opiumwet. Uiteindelijk stonden Vorrink en Van Agt in 1976 aan de wieg van de decriminalisering van cannabis. Zij sleepten een wijziging van de Opiumwet door de Eerste en Tweede Kamer, waarin het onderscheid tussen soft- en harddrugs was vastgelegd. Toen in 1980 nieuwe 'richtlijnen inzake de kleinhandel in cannabis' verscheen, was Van Agt minister-president. De richtlijnen maakten het gedogen van commerciële coffeeshops mogelijk. Van Agt bevestigde dat het gedogen van huisdealers indertijd bedoeld was als ‘overgangsregeling’, een tussenstap op de weg naar volledige legalisatie. Dat het nu, ruim dertig jaar later, nog altijd zo ver niet is, ontmoedigde hem allerminst. Vol vertrouwen sprak hij, nadat hij de prijs in ontvangst had genomen: “De tolerantie zal het winnen van de repressie. We shall overcome!” BIECHTEN Bijzonder amicaal hebben wij deze onderwerpen besproken, waarbij Andreas van Agt een 'bekentenis' deed toen we het hadden over de drugswetgeving en de enorme verschuiving die er plaatsvond bij het in 1976 ondertekenen, door hem en Irene Vorrink, van de nieuwe Opiumwet: "Ik heb veel, zo niet mijn hele politieke carrière, aan (professor) Louk Hulsman (*) te danken. Het was Hulsman die mij van Landbouw (over)haalde. Hij vond dat ik naar Justitie moest. Daar ben ik hem nog dankbaar voor." Om de hem aangeboden collage beter te kunnen aanschouwen ging de heer Van Agt spontaan op de knieën. Ik kon niet laten hem te vragen of hij vroeger al zo (voor zijn eigen portret) te biecht ging. De voormalig minister-president moest heel even denken waarna hij opmerkte dat er in zijn geboortedorp zo weinig gebeurde dat er niets te biechten viel. Rest een 'bekentenis' mijnerzijds...ik heb hem voor het taartincident mijn excuses aangeboden. Andreas van Agt heeft mij vergeven. Toen was hij allang zelf activist. (*) Wie meer wil weten over Louk Hulsman kijkt even hier: https://maxlerou.blogspot.com/2009/02/de-wereld-is-een-tuinman-armer-prof-dr.html